izmir Psikiyatrist, Nörobilim Doktoru

İnme sonrası zihinsel rehabilitasyonu

Dünyada iskemik kalp hastalıkları ve kanserden sonra ölüm nedeni olarak üçüncü sırada yer alan inme, çok ciddi ve büyük bir halk sağlığı problemidir. Dünya popülasyonunun % 0.6’ sından daha fazlası inme nedeniyle engelli bireyler haline gelmektedir. Bu durum inmenin yetişkinlerdeki en önemli engellilik nedenidir. İnmeden 1 yıl sonra günlük aktivitelerde ( giyinme, banyo yapma, dışarı çıkma gibi) fiziksel ya da kognitif yetersizliklerden dolayı başkasına bağımlı kalma oranı % 20- 30 olarak açıklanmaktadır.

 

İnme sonrasında meydana gelen motor, kognitif, duyusal ve emosyonel bozukluklar kişilerin temel ve yardımcı günlük yaşam aktiviteleri, eğitim, iş ve boş zaman aktivitelerinin bir kısmı ya da tamamındaki becerilerini kısıtlayarak sosyal katılımlarını engeller. Biliş, kişinin öğrenme ve değişen günlük koşullara cevap verme sırasında yeni bilginin kullanım yeteneğini etkileyerek günlük yaşam, üretim ve boş zaman alanlarında etkin bir performans gösterebilmesi için bütünleyici bir rol oynar.

 

İnme geçiren kişilerin % 65’ inde çeşitli kognitif bozukluklar ortaya çıkar ve günlük yaşamda bağımsız olup orta düzeyde nörolojik bozukluğu olan hastalarda bile kognitif becerilerin zayıfladığı görülür. İnme sonrası meydan gelen kognitif bozukluklar kişilerin sosyal rollerini yerine getirmesini etkileyerek toplumsal katılımlarını ve fonksiyonel bağımsızlığını etkileyerek kişilerin yaşam kalitelerini azaltır. İnme sonrası oluşan kognitif bozuklukların tedavisinde etkilenen kognitif alana özel uygulanan, gelişen yetersizlikleri iyileştirmeye ya da kişiyi yaşama adapte etmeye yönelik farklı çalışmalar yapılmış ve oldukça başarılı sonuçlara ulaşılmışıtır. 

 

Çoğunlukla bilgisayar desteği ile sağlanan felç sonrası azalan bilişsel kapasiteyi eski haline döndürmeyi çoklu egzersizleri psikologlar eşliğinde yaparak geliştiren uygulamaların bütününe bilişsel rehabilitasyon denilir. Genel olarak dikkat, bellek ve muhakeme kabiliyetlerini felç sonrası süreçte iyileştirmede oldukça başarılı olduğu gösterilen bir terapi yöntemidir.

​